Johannes van der Nagel wordt op 20 december 1822 in Valkenburg geboren, waar hij op 29 december wordt gedoopt.
Het jaar 1822 was blijkbaar een vruchtbaar jaar, zoals we hierboven in het doopregister van de Hervormde gemeente van Valkenburg kunnen lezen:
In dit jaar zijn gedoopt 26 kinderen,
15 zonen en 11 dochters. 18 moeders
hebben hare kinderen ten doop gehouden
en van dit getal kinderen in eén jaar
vind ik geen voorbeeld.
Op een totale bevolking van ca. 450 zielen is dit aantal van 26 kinderen inderdaad wel vermeldenswaardig.
Jan, zoals zijn roepnaam natuurlijk luidt, trouwt op 18 juni 1848 met de 23-jarige Krijna de Wit, geboren 23 augustus 1824 in Valkenburg.
In de trouwakte wordt als beroep van de vader van de bruidegom "landbouwer" vermeld.
Krijna is de dochter van de overleden Gerrit Gerritszoon de Wit en Adriana van Oosten, winkelierster.
In dit jaar zijn gedoopt 26 kinderen,
15 zonen en 11 dochters. 18 moeders
hebben hare kinderen ten doop gehouden
en van dit getal kinderen in eén jaar
vind ik geen voorbeeld.
Op een totale bevolking van ca. 450 zielen is dit aantal van 26 kinderen inderdaad wel vermeldenswaardig.
Jan, zoals zijn roepnaam natuurlijk luidt, trouwt op 18 juni 1848 met de 23-jarige Krijna de Wit, geboren 23 augustus 1824 in Valkenburg.
In de trouwakte wordt als beroep van de vader van de bruidegom "landbouwer" vermeld.
Krijna is de dochter van de overleden Gerrit Gerritszoon de Wit en Adriana van Oosten, winkelierster.
Getuigen van het huwelijk zijn o.a. de beide ouders van Johannes, Jan van der Nagel en Maria van Briemen, alsmede zijn broers Cornelis, 36 jaar oud, en Hendrik, 31 jaar oud.
Johannes tekent zijn huwelijksakte met Johannes (mèt h), hoewel zijn naam op zijn geboorteakte Joannes wordt gespeld.
Uit deze huwelijksakte blijkt ook, dat Johannes zijn plicht voor de Nationale Militie heeft vervuld.
Uit dit huwelijk worden geboren:
Gerrit: * 11.04.1849 - † 22.10.1866
Maria: * 13.09.1851 - † 16.09.1851
Hendrik: * 14.07.1853 - † 27.01.1942
Zoon Hendrik zal de stamvader worden van vrijwel alle Van der Nagels die 150 jaar later in Valkenburg leven.
Maria: * 13.09.1851 - † 16.09.1851
Hendrik: * 14.07.1853 - † 27.01.1942
Zoon Hendrik zal de stamvader worden van vrijwel alle Van der Nagels die 150 jaar later in Valkenburg leven.
Sinds 1806 zijn de Van der Nagels blijkbaar tot enige welvaart gekomen, want in 1806 was Jan van der Nagel nog dagloner, terwijl hij in deze huwelijksakte "landbouwer" van beroep is. We zullen ons daarbij niet teveel moeten voorstellen, want van eigen landerijen is nog geen sprake. Vrijwel geheel Valkenburg was eigendom van enkele grote heren, die land verpachtten. Slechts vier bekende Valkenburgse namen vinden we onder de namen van degenen die volgens het kadaster van 1832 landeigenaren waren: van Egmond, Bol, de Wit en Ouwersloot.
Jan trouwt met Krijna "een goede partij", want de familie De Wit bezit in ieder geval eigen landerijen. Weliswaar kunnen ze zich niet meten met de Vlasvelds en Spierenburg of grote heren uit Den Haag of het Gooi, maar voor Valkenburgse begrippen moeten ze tamelijk welgesteld zijn geweest.
Johannes van der Nagel zal in de tweede helft van de 19e eeuw ook wel tot de welgestelden zijn gerekend, want vanaf 1851 tot aan zijn dood in 1896 zal Johannes regelmatig het ambt van diaken of ouderling bekleden en wordt hij ook in de gemeenteraad van Valkenburg gekozen.
Johannes van der Nagel zal in de tweede helft van de 19e eeuw ook wel tot de welgestelden zijn gerekend, want vanaf 1851 tot aan zijn dood in 1896 zal Johannes regelmatig het ambt van diaken of ouderling bekleden en wordt hij ook in de gemeenteraad van Valkenburg gekozen.
Krijna de Wit overlijdt reeds op 15 juli 1854, nog geen dertig jaar oud.
NH-Kerk omstreeks 1915
De kerk waarvan Johannes de bouw meemaakte en hij als ouderling en diaken diende
De kerk waarvan Johannes de bouw meemaakte en hij als ouderling en diaken diende
Bijna 1½ jaar na Krijna's dood trouwt Johannes opnieuw, nu met een nicht van Krijna, de 24-jarige Margaretha, dochter van Jan de Wit en Neeltje Bol.
Uit het huwelijk van Johannes en Margaretha wordt op 1 november 1856 een dochter geboren: Adriana Maria († 1948).
Adriana Maria zal in 1879 met Cornelis Bol (1849-1924) trouwen en elf kinderen ter wereld brengen. Eén van die kinderen is weer een Jacob Bol (1880-1971) die oudere Valkenburgers nog wel hebben gekend van de kruidenierswinkel aan de Broekweg.
1. De winkel van Jacob Bol in 1938
2. De winkel van Jacob Bol na de verwoestingen in de meidagen van 1940
3. De winkel van Jacob Bol aan de Broekweg omstreeks 1950
4. De verbouwde ex-winkel van Jacob Bol in 2014
Op 2 januari 1860 wordt dochter Neeltje († 1921) geboren en op 17 december 1862 baart Margaretha nog een levenloos kind en sterft zelf in het kraambed.
Nog geen jaar later, namelijk op 23 augustus 1863, treedt Johannes voor de derde maal in het huwelijk. Zijn bruid is de 33-jarige Maria Pinster, zonder beroep, geboren te Albrandswaard en wonende te Oegstgeest. Zij is een dochter van Kornelis Pinster en Maria Knegt, die beiden reeds zijn overleden.
Volgens de trouwakte is Johannes dan nog steeds winkelier en nu tekent onze Jan wel met Joannes (zonder h). Maria tekent de akte niet "verklarende niet te kunnen schrijven, als zulks niet geleerd hebbende."
Getuigen van het huwelijk zijn Cornelis van der Nagel, 51 jaar, landbouwer, broer van de bruidegom, Paulus Cornelis de Wilde, 48 jaar, zwager van Joannes en van beroep pannenwerker, Hendrik Zijderveld, 29 jaar, pannenwerker, neef van de bruidegom en Jan van der Nagel, 26 jaar, ook een neef van de bruidegom.
Maria Pinster wordt met haar huwelijk de stiefmoeder van de 14-jarige Gerrit en de 10-jarige Hendrik uit Jans eerste huwelijk en van de 7-jarige Adriana Maria uit zijn tweede huwelijk.
In 1861 overlijdt Ariaantje van Oosten, de weduwe van de in 1847 overleden Gerrit de Wit en Jans schoonmoeder uit zijn eerste huwelijk met Krijna de Wit.
Door Jan en de kinderen Gerrit en Hendrik wordt een en ander geërfd, want Krijna de Wit was enigst kind van Ariaantje.
In 1863 moeten er successierechten betaald worden voor een huis met erf en 9327 m2 bouwland en in 1864 voor twee huizen met erf en een schuur met erf met een totale oppervlakte van 320 m2.
Door Jan en de kinderen Gerrit en Hendrik wordt een en ander geërfd, want Krijna de Wit was enigst kind van Ariaantje.
In 1863 moeten er successierechten betaald worden voor een huis met erf en 9327 m2 bouwland en in 1864 voor twee huizen met erf en een schuur met erf met een totale oppervlakte van 320 m2.
Gerrit overlijdt drie jaar later op 17-jarige leeftijd en zijn erfdeel gaat naar zijn jongere broer Hendrik.
Ruim anderhalf jaar na de huwelijkssluiting, op 1 mei 1865, krijgen Jan en Maria een zoon: Johannes Cornelis, die echter reeds op 24 juni 1867, twee jaar oud, overlijdt.
Jans broer Cornelis is inmiddels ook behoorlijk welvarend geworden, want hij koopt in 1864 een partij teelland op de Woerd ter grootte van 11 roeden en 50 ellen voor de prijs van ƒ 232,00
Goed drie jaar later, op 24 november 1870 wordt er weer een zoon geboren, die ook de namen Johannes Cornelis krijgt.
Brand
Op maandag 25 augustus 1873 heerst er een zwaar onweer in het gebied rond Leiden.
In Valkenburg wordt de boerderij van Johannnes van der Nagel door de bliksem getroffen en er breekt brand uit.
In Valkenburg wordt de boerderij van Johannnes van der Nagel door de bliksem getroffen en er breekt brand uit.
In 1892 breekt op verschillende plaatsen mond- en klauwzeer uit. Ook op Valkenburg wordt onder andere bij Johannes van der Nagel de gevreesde ziekte geconstateerd.
Er gelden strenge maatregelen: het besmette vee wordt afgemaakt en de boerderijen worden bewaakt door de politie en militairen om verspreiding van de ziekte te voorkomen.
Leidsch Dagblad, 5 december 1892
Johannes overlijdt onverwacht op 9 november 1896, 's middags om vier uur. Blijkbaar is hij niet meer alleen winkelier, maar is hij ook aan landbouw gaan doen, want zowel in de geboorteakte van Johannes Cornelis als in de overlijdensakte wordt hij landbouwer genoemd.
Aangifte van het overlijden doen zijn zoon Johannes Cornelis, oud 25 jaar en zijn zoon Hendrik, oud 43 jaar. In de overlijdensakte is het weer Joannes (zonder h).
Maria Pinster overlijdt op 27 februari 1902, eveneens 's middags om vier uur. Ook van dit overlijden wordt aangifte gedaan door Johannes Cornelis en Hendrik. In de overlijdensakte wordt de 48 jarige Hendrik ook zoon van de overledene genoemd, terwijl hij in werkelijkheid een stiefzoon is.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten